Türkiye’de Engelli Çocukların Durum Analizi Projesi

 

Hacettepe Üniversitesi Engelliler Araştırma ve Uygulama Merkezi ile UNICEF’in yaklaşık bir yılı aşkın süredir üzerinde çalıştığı, orijinal adı ‘Study on the Situation Analysis (SITAN) on Children with Disabilities’ olan ve Türkiye’de engelli çocukların durum analizini araştıran çalışmada son aşamaya gelindi. Oldukça kapsamlı ve uzun soluklu olan bu araştırmada, Türkiye’nin 7 bölgesinden seçilen 7 şehirde engelli çocuk ve aileleri ile odak grup toplantıları yapıldı ve aynı illerde engellilerle çalışan 48 anahtar kişi (Bakanlık personeli, özel eğitim profesyoneli/öğretmen, okul müdürü ve STK üyesi) görüşmesi yapılarak elde edilen sonuçlar analiz edildi. Üniversitemiz Engelliler Araştırma ve Uygulama Merkezi’nden Prof. Dr. Tülin Düger, Doç.Dr. Songül Atasavun Uysal ve Doç.Dr. Ayşe Sanem Şahlı’nın görev aldığı araştırmanın başlangıcında engelli çocuklar, yaş özellikleri (0-2, 3-5, 6-8, 9-13, 14-18 yaş) cinsiyetleri ve engel türüne (Fiziksel engel, entellektüel engel, işitme engeli, görme engeli, çoklu engel ve kronik hastalık) göre gruplara ayrıldı. TUIK verilerine ve engel türünün özelliklerine göre odak görüşme toplantısı yapılacak iller belirlendi. Çalışma bölgelere göre pilot olarak seçilen yedi ilde yürütüldü. Bu iller Ankara, İstanbul, İzmir, Adana, Samsun, Şanlıurfa ve Van’dı. Engelli çocuk ve ailelerin katıldığı odak grup toplantıları alanında uzman profesyoneller tarafından gerçekleştirildi ve yaklaşık 1-1,5 saat sürdü. Görüşmelerde ayrıca 2 raportör de görev aldı. Araştırma sonucunda, toplantı ve görüşmelerden elde edilen sonuçlar analiz edilerek, Sağlık (sağlık hakları ve bilgi düzeyi, sağlık hizmetleri, erişim ve personel sağlık giderleri, aile ve spesifik zorluklar vb.), Eğitim (okullaşma: kayıt ve devam, eğitimde ayrımcılık ve okullarda eşit fırsatlara erişim, özel eğitim merkezlerinin durumu, özel eğitim merkezlerindeki öğretmenler ve diğer personel vb.), Şiddet ve İstismar ile Kültürel ve Sosyal Yaşama Katılım ile ilgili bilgiler rapor edildi.